.
روش‌های زیادی برای درمان اسکار آتروفیک آکنه و چین و چروک وجود دارد. از جمله تکنیک‌‌های جراحی (برش پانچ، پانچ گرافت و سابسیژن)، درم ابریژن، لایه برداری شیمیایی، درمان با لیزر فرسایشی، درمان با لیزر غیرفرسایشی، تزریق پرکننده‌‌های پوستی، انتقال چربی و اتولوگ. گرچه با این تکنیک‌ها می‌توان به بهبود اسکارهای آکنه، چین و چروک‌ها و دیگر مشکلات پوستی دست یافت، اما نتیجه هیچگاه صد در صد نیست و پوست به حالت اولیه خود برنمی‌گردد. در عین حال بهبود تا 80 درصد می‌تواند بسیار رضایت بخش باشد. لیزرهای Fractional ablative (اثرگذاری روی لایه سطحی پوست) مانند لیزر CO2 فرکشنال اثرات مفیدی بر روی اسکارهای آتروفیک آکنه با عوارض جانبی کمتر و کوتاه‌تر نشان داده است.
تاریخچه لیزر CO2 فرکشنال:
اولین کاربرد لیزر CO2 را می‌توان به سال 1964 اختصاص داد. لیزر CO2 فرکشنال یک فناوری مبتنی بر فتوترمولیز با طول موج 10600 نانومتر است و می‌تواند توسط انواع مختلف ساختارهای حامل آب در بافت پوست جذب شود. این ویژگی امکان استفاده از لیزر CO2 به عنوان چاقوی پزشکی به دلیل شدت و تمرکز انرژی بالای آن را فراهم کرد. پس از آن، لیزر CO2 در دهه‌های 1980 و 1990 به عنوان یک لیزر ساینده سنتی رایج شد و معمولا برای رفع چین و چروک از آن استفاده می‌شد.
در نهایت در سال 2004، مایستین برای اولین بار از حالت فرکشنال برای درمان پیری پوست با UV (تغییرات قابل مشاهده در پوست به دلیل قرارگیری مداوم در معرض نور خورشید) استفاده کرد و باعث کاربرد بیشتر لیزر CO2 فرکشنال شد.
CO2 فرکشنال چیست؟
لیزر CO2 با تولید فیبرهای کلاژن جدید و بهبود بافت پوست و در نتیجه رفع چین و چروک و تحریک بازسازی بافت به یک استاندارد طلایی در درماتولوژی تبدیل شد. اما استفاده گسترده از آن به دلیل قرمزی و دیگر عوارض پس از آن، پیگمانتاسیون مداوم و دوره طولانی ترمیم بافت به ویژه برای پوست اطراف نواحی غیر از صورت مورد استقبال قرار نگرفت.
فرکشنال به این معناست که نور لیزر به صورت الگوهای کوچک و منظمی بر سطح پوست تابیده می‌شود و نقاط خاص در پوست را تحت تاثیر قرار میدهد. بنابراین درمان به صورت نقطه‌ای و تنها در یک بخش مشخص قابل استفاده است.
انرژی آزاد شده توسط لیزر CO2 فرکشنال توسط بافت پوست غنی از آب جذب شده و به گرما تبدیل می‌شود و بلافاصله پس از درمان، پوست علائم سوختگی حرارتی را نشان میدهد و بافت به تدریج به حالت پایدار باز می‌گردد.
این لیزر حد واسط لیزرهای تخریبی و غیرتخریبی است و همزمان روی درم و اپیدرم تاثیر می‌گذارد، در مقایسه با لیزر CO2 سنتی، لیزرهای CO2 فرکشنال، منجر به عوارض جانبی کمتری شده و سرعت روند ترمیم زخم را افزایش میدهد.
در حال حاضر لیزر CO2 فرکشنال برای درمان چین و چروک، لک، زوائد پوستی، استریا (استرچ مارک یا ترک‌های پوستی)، اسکار آتروفیک و هایپرتروفیک استفاده می‌شود.
عملکرد لیزر CO2 فرکشنال چگونه است؟
دستگاه CO2 فرکشنال اشعه لیزر را به هزاران اشعه میکروسکوپیک تقسیم می‌کند و فقط بخشی از پوست را تحت تاثیر قرار میدهد.
بیشتر تاثیرات این دستگاه بر روی لایه میانی پوست یا درم خواهد بود. این اشعه‌ها می‌توانند تا عمق 2 الی 4 میلی متری نفوذ کنند و بدون آن که آسیبی به نسوج و بافت سالم پوست بزنند، به درمان موثر بافت و سلول‌‌های میانی پوست و سطح روی پوست بپردازند. در نتیجه، اکثر آثار آسیب‌هایی که عمق زیادی ندارند بهبود یابند. این کار با ایجاد خراش‌‌هایی در سطح پوست انجام می‌گیرد و باعث می‌شود که خود پوست اقدام به بازسازی و کلاژن‌سازی مجدد کند. در نتیجه درمان ایمن تر و طولانی مدت تری را به همراه دارد.
کاربرد های درمانی و زیبایی لیزر CO2 فرکشنال:
- درمان کک و مک، لک و جای جوش.
- رفع منافذ باز پوستی.
- درمان شل شدگی و افتادگی پوست.
- حذف ضایعات خوش خیم اپیدرم.
- بهبود بافت و رنگ پوست با لایه برداری.
- رفع خطوط و چین و چروک های ظریف و کم عمق صورت.
- درمان کی‌لیت (التهاب لب) ناشی از آسیب نوری.
- حذف کراتوزها یا زگیل‌های ناشی از آسیب نوری.
- درمان رینوفیما (بزرگ و گوشتی شدن بینی ناشی از بیماری روزاسه).
- کاهش ترک‌های به وجود آمده بر روی پوست ناشی از بارداری یا افزایش وزن (استریا).
- درمان جای زخم یا اسکار ناشی از سوختگی، آبله مرغان، جوش‌ها، آکنه‌ها و جراحی.
- حذف تلانژکتازی یا ضایعات عروقی پوست که در اثر گشاد شدن مویرگ‌ها ایجاد می‌شوند.
- در مواردی رفع چروک پلک بالا و رفع افتادگی جزئی پلک به جای انجام عمل جراحی بلفاروپلاستی.
- جوانسازی واژن شامل سفت شدن، روشن شدن، رفع چروک خوردگی و تنگ کردن کانال واژن.
- درمان خشکی واژن و دردهای حین نزدیکی.
- درمان بی اختیاری ادراری نوع استرسی.
دستگاه CO2 فرکشنال دارای پروب‌های مختلف فرکشنال، واژینال و جراحی است. از پروب جراحی این دستگاه می‌توان برای برش بافت در جراحی‌هایی مانند بلفاروپلاستی و لابیاپلاستی نیز استفاده کرد.
CO2 فرکشنال برای کدام نواحی بدن مناسب است؟
این لیزر برای لایه برداری و جوانسازی پوست به کار می‌رود. جهت کاهش خطوط و چین و چروک ریز نواحی صورت، گردن، شانه‌ها و دست‌ها رضایت بخش است.
با نصب پروب‌های مخصوص می‌توان از دستگاه CO2 فرکشنال برای جوانسازی، حجم دهی، رفع خشکی، افزایش آبرسانی، و درمان بی‌اختیاری ادرار در ناحیه واژن و تنگ کردن و سفید کردن واژن نیز استفاده کرد.
اقدامات قبل از انجام لیزر CO2 فرکشنال:
بیمار قبل از درمان نباید در معرض نور خورشید یا دستگاه‌های سولاریوم قرار بگیرد. بهتر است از مصرف داروهای ضد التهاب پرهیز کند و از یک ماه قبل محصولات ضد پیری و لایه بردار را متوقف کند.
درمان با لیزر co2 فرکشنال چگونه انجام می‌شود؟
قبل از هر چیز باید پوست از هرگونه کرم پاکسازی شود. اکثر بیماران دردی را حس نمی‌کنند و اغلب احساسی شبیه به سوزن سوزن شدن پوست را توصیف می‌کنند. اما در صورت حساس بودن فرد به درد از یک ساعت قبل از انجام درمان، پزشک محل درمان را با کرم‌های بی‌حس کننده، بی‌حس می‌کند.
هر جلسه به طور معمول 20 تا 30 دقیقه زمان می‌برد.
هر فرد نسبت به نوع زخم و ناحیه تحت درمان به 3 تا 6 جلسه درمان در فواصل 4 الی 6 هفته نیاز دارد. برای رفع چروک‌های پوستی 4 جلسه می‌تواند کافی باشد.
دوره نقاهت چگونه است؟
با شنیدن اسم لیزر تصور می‌شود با توجه به ایمن و بی‌خطر بودن آن، نیازی به دوره نقاهت و مراقبت‌های بعد از آن نیست. همین موضوع باعث می‌شود افراد بدون توجه برای مراقبت از پوست، به نتیجه لیزر آسیب بزنند.
با توجه به وسعت ناحیه، شدت انرژی و با نظر پزشک، ممکن است دوره نقاهت این روش بین 4 روز تا دو هفته متغیر باشد.
اقدامات موثر بر بهبودی سریع‌تر:
قرمزی، تورم پوست و تا حدی درد و التهاب، طبیعی و قابل کنترل است اما اگر شدت آن زیاد باشد، می‌توان از داروهای ضدالتهاب نظیر زینک اکساید استفاده کرد.
استفاده از کمپرس سرد نیز می‌تواند به کاهش التهاب کمک کند.
برای تسریع روند بهبودی پوست، بهتر است بیمار تا چند روز بعد از درمان از خانه خارج نشود (به دلیل قرار گرفتن در معرض نور خورشید). فعالیت شدید بدنی نداشته باشد (به دلیل تعریق پوست)، خواب کافی داشته باشد و نوشیدن آب کافی و تغذیه کامل را رعایت کند.
پس از بازگشت به خانه، باید حدود دو تا چهار روز از رانندگی، تماشای تلویزیون یا مطالعه خودداری کرد. به این دلیل که این فعالیت‌ها می‌توانند به پوست اطراف چشم فشار بیاورند. پیروی از این دستورالعمل ها به کاهش عوارض جانبی، خطر کلی و افزایش تولید کلاژن کمک می‌کند.
با رفع التهاب بعد از 3 روز لایه‌های پوست شروع به جدا شدن و پوسته پوسته شدن می‌کند، خاراندن پوست و خراشیدن پوست، شستن ناحیه با آب گرم در این مرحله ممنوع است و باید صبر کرد تا روند بهبود پوست انجام بگیرد.
ماندگاری لیزر CO2 فرکشنال چقدر است؟
با صرف وقت و هزینه، توقع افراد از ماندگاری نتایج بالاتر می‌رود اما باید توجه داشت که ماندگاری اثرات درمان لیزر در بهترین حالت تا چندین سال است.
بسیاری از بیماران با مراجعه مجدد، هر چند وقت یکبار درمان تکمیلی پوست را ادامه می‌دهند، اما تغذیه نامناسب، مصرف دخانیات، عدم استفاده از کرم‌های ضدآفتاب و دیگر مراقبت‌های پوستی می‌تواند مدت زمان ماندگاری را کاهش دهد.
چه افرادی کیس مناسب برای انجام این درمان نیستند؟
این درمان محدودیت سنی ندارد و برای همه سنین دارای عارضه پوستی، مناسب است اما:
- افراد دچار بیماری‌های پوستی نظیر ویتیلیگو، تبخال فعال، زخم‌های کلوئیدی باید قبل از درمان با پزشک مشورت کنند.
- به افرادی که جوش‌های عمیق، زخم‌های باز یا هرگونه عفونت روی صورت دارند توصیه می‌شود از انجام این روش درمانی خودداری کنند.
- در دوره مصرف داروی راکوتان و چند ماه بعد از آن درمان با لیزر ممنوع است.
- زنان در دوره بارداری و شیردهی نباید تحت درمان با لیزر قرار بگیرند.
آراف میکرونیدلینگ مناسب‌تر است یا CO2 فرکشنال:
آراف فرکشنال میکرونیدلینگ روی اکثر رنگ‌های پوستی قابل انجام است اما CO2 فرکشنال روی پوست‌های روشن‌تر عملکرد بهتری دارد. برای افرادی که از به جا ماندن جای زخم‌ها واهمه دارند CO2 فرکشنال مناسب‌تر است و برای افرادی که خطر تغییرات رنگ پوست برای آنها مهم‌تر است آراف میکرونیدلینگ گزینه مناسب‌تری است.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC10462835/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC10342932/
